*
هفتم مارس 1951 (16 اسفند 1329) سپهبد حاجعلي رزم آرا نخست وزير وقت كه براي شركت در يك مجلس ترحيم به مسجد شاه (واقع در بازار تهران) رفته بود با گلوله خليل طهماسبي از اعضاي جمعيت فدائيان اسلام كشته شد و دو روز بعد حسين علاء نخست وزير شد و از اول فروردين 1330 در تهران حكومت نظامي بر قرار كرد.
طهماسبي در بازجويي گفته بود كه چون رزم آرا خائن به ملت بود او را كشتم. چهار روز پيش از اين رويداد، جمعيت فدائيان اسلام در همان مسجد اجتماعي برپا كرده بود و از رزم آرا كه با ملي شدن نفت مخالفت مي كرد شديداً انتقاد كرده بود.
روز بعد از رويداد، آيت الله كاشاني اقدام خليل طهماسبي را در كشتن رزم آرا امري واجب اعلام داشت و از طهماسبي به عنوان نجات دهنده ملت ياد كرد.
يك روز پس از كشته شدن رزم آرا، كميسيون ويژه (نفت) مجلس به رياست دكتر محمد مصدق، طرح ملي شدن نفت را كه رزم آرا با آن مخالفت مي كرد به تصويب رساند. برغم اعتراض دولت انگلستان، مجلس شوراي ملي 24 اسفند و سنا چهار روز بعد بر اين مصوبه صحه گذاردند كه روز 29 اسفند به صورت قانون در آمد. از 17 اسفند تا پايان سال 1329 تظاهرات و شادماني ايرانيان يك لحظه قطع نشد.
اعضاي كميسيون ويژه نفت كه تشكيل آن محصول سالها تلاش ملت ايران براي ملي كردن صنعت نفت خود بود اول تير ماه انتخاب شده بودند كه شاه چهار روز بعد به طور غير منتظره
(بدون استعلام قبلي تمايل مجلس) سپهبد حاجعلي رزم آرا رئيس ستاد ارتش را به نخست وزيري منصوب كرد. روز بعد از انتصاب، هنگام ورود رزم آرا به مجلس براي معرفي خود و وزيرانش، دكتر مصدق آن چنان با خشم به ديكتاتوري شاه اعتراض كرد كه ازحال رفت و بيهوش بر زمين افتاد. شاه پس از حادثه 15 بهمن 1327 كه در دانشگاه تهران به سوي او تير اندازي شده بود ديكتاتوري پيشه كرده بود. به اين ترتيب، دوران نخست وزيري هفت ماه و بيست روزه رزم آرا درگيري لاينقطع او و مجلس بود و مخالفت مردم كه او را مأمور جلوگيري از استيفاي حقوق خود مي دانستند و نيز پاره اي از نمايندگان مجلس و مطبوعات با وي ادامه داشت.
مجلس ماهها بعد ضمن تصويب طرحي خليل طهماسبي را از مجازات معاف كرد و آزاد شد كه پس از رويداد 28 مرداد 1332 دوباره دستگير و بعدا اعدام شد.
خليل طهماسبي
منبع: معلومات عمومي
